Page images
PDF
EPUB

72.

solùm pro fraxino usurpatur, sed metaphoricè etiam ab Homero caeterisque poëtis pro hasta. [Vide II. 8, 542.]-Obiter notari polest, Ovidium, qui in quatuor aetatum descriptione ad Hesiodum respexit, aeneum seculum per armorum studium ab aliis distinguere: Tertia post illas successit aënea proles, Saevior ingeniis, et ad horrida promtior arma. THEOBALD, apud Robinson. "Metam. i. 125.

73.

148, 149. Anλαora] Latinis sunt inconditi, qui moribus sunt inculti. Tzetzes ǎypia. Cic. vasti et agrestes. GRAEVIUS. μeyάan dè βίη— supple ἦν αὐτοῖς, erat autem illis magna υίς; καὶ χεῖρες ἄαπτα ἐπέφυκον ἐξ ὤμων ἐπὶ στιβαροῖς μελέεσσιν. et manus invictae super valida membra nascebantur ex humeris.

153. —ἐς εὐρώεντα δόμον κρυεροῦ Αΐδαο,] εὐρώεις hic est squalidus, ab εupos, situs, squalor: ut Virg. loca senta situ dicit: aut tenebricosus. Glossa MS. Vossii: ευρώεντα, σκοτεινόν. Suidas : ευρώεντα, σκοτει va, Copádn. Sic et Hesych. et Etymologicum Magnum.-Kouegos verò non est meo judicio frigidus, sed dirus, illaetabilis, horrendus. Hesych. Κρυερόν, φρικτόν, μισητόν, ἀναιδές, φοβερὸν, ἐλεεινὸν, οἰπτρὸν, δεινὸν, χαλεπόν, πονηρὸν, κακόν, δυσχερές. GRAEVIUS.

154. Návvuve] (pro Novvuo) Vide suprà ad Odyss. α, 222. p. 10. 160.-лооτion уeven,] Verte: priori aetate, non generatione, ut vulgò. GRAEVIUS.

161. Τοὺς μὲν ἐφ' ἑπταπύλῳ] Intelligit non tantum τοὺς ἑπτὰ ἐπὶ Θήβαις dictos, sed etiam eos qui Επίγονοι dicebantur, i. e. τῶν ἐπTa tãv iлì Ońbaus filios. Utrique Thebas adorti sunt. HEINSIUS. Priores quidem argumentum subministrârunt Aeschylo nobilissimae tragoediae ejus nominis; posteriores verò pulcherrimi poëmatis Epici, cui titulus: The Epigoniad; quod auctorem habuit summi ingenii et eruditionis virum, Gul. Wilkie, S. T. P. "μnλwv, ovium, &c. pro opibus. P.

167. xai 0ε олάoбαs] et sedes tribuens. Vide suprà ad v. —καὶ ἤθε ὀπάσσας] 37-39, et 136-138.

169. Tηlov ал doαváτav] Hunc versum ex MS. reposuit Grae

vius.

171. Εν μακάρων νήσοσι,] Hae νῆσοι μακάρων decantatae erant apud veteres poëtas. Cf. Odyss. d, 563, sqq. Pind. Olymp. ii, 109 -149. Scolion Callistrati: Ev μúgrov xλaði, x. v. λ. Infra p. 275. 290. Aeneid. vi, 638, sqq. et quae ibi annotavit doctissimus Heynius: item Plin. lib. vi. c. 32.

174. Mηxét Eлet peλov, &c.] O utinam ego quinto non interes sem Hominum gener. Vide infra ad Eur. Med. v. 1. p. 165.

181, 182. Εἶτ ̓ ἂν, &c.] γεινόμενοι sunt τεχθέντες. Sic autem verte: Quum vix nati canescant, hoc est, senescant, quum vix postquam lucem aspexerunt senio conficiantur.—Οὐδὲ πατὴρ παίδεσσιν ὁμοίκος. Non haec referenda sunt ad ιδέας ὁμοιότητα, sed ad γιώ uns. Loquitur de discordia et dissentione animorum. GRAEVIUS.

185-188. ατιμήσουσι] est ατιμᾷν φιλοῦσι, contumelia aficer solent. et μέμψονται est μέμφεσθαι φιλοῦσι. et v. 189. ἕτερος δ ̓ ἐτέ ρου πόλιν ἐξαλαπάξει, est εξαλαπάξειν εἴωθε, solet expugnare, &c. Iliad. a, 80. ore yάoetai avôoi xéon quando irasci solet viro inferiori: et sic saepè. Idem. Angli interdum utuntur futuro eodem ferè modo: when he shall be enraged against a man of inferior degree. [Conf. Viger. de Idiotism. C. V. iii. 11. n. 99. Zeunii.] Patove', quod pro fáçovre, est hic, ut docent nonnulli, dualis pro plurali fagovTES

[Vide quae vir ornatissimus Sam. Clarke annotavit, ad Iliad. α, 566.73. et vide suprà ad Odyss. 2, 35. p. 24.] Vera lectio hîc est: fátovtes ἔπεσσι· atque ita legisse videtur Moschopulus. οὐδὲ θεῶν ὅπιν εἰδό Tes neque deorum vindictam veriti: Nam oлis non est oculus, ut quidam putant, sed poena, vindicta divina, &c. Sic Iliad. 7, 388. Jεшν ŏлív oВx dλéyovtes deorum ultionem nihil verentes. [Conf. Odyss. φ, 28.] οὐδὲ μὲν οἶγε ἀποδοῖεν [ἀποδοίησαν] θρεπτήρια γη φάντεσσι [γήρασι] τοκεῦσιν, neque hi sand senibus parentibus educa tionis praemia reddere volunt. γήρημι, γηράναι, γήρας,-αντος ; Ρ. 191. übαiv] végiót. Schol. abstractum scil. pro concreto. 194. —ἐπὶ δ ̓ ὅρκον ἐμεῖται] i. e per tmesin pro δ ̓ ἐπομεῖται ὅρκον. "An pro δ ̓ ἐπίορκον ἐμεῖται, pejerabit ? P.

199, 200. Αθανάτων μετὰ φύλ ̓ ἴτην,] Αθανάτων φύλα sunt Dii Sic superius φύλ' ανθρώπων sunt homines, φύλα γυναικῶν mulieres. GRAEVIUS. προλιπόντ' pro προλιπούσα nominativo dual. feminino. Ostendit Brunckius, [ad Soph. Antigon. v. 926. et 986. atque ad Oedip. Col. 1676. item ad Electr. 977.] pronomen seu participium plurale masculini generis de femina adhiberi posse; ita etiam masculinum duale: sed in singulari numero id nunquam obtinere. Ideoε τώδε. ἀντὶ τοῦ τάσδε. inquit Schol. [ad Electr. 977.] ἐπὶ τῶν θηλυ κῶν τοῖς ἀρσενικοῖς ἄρθροις κέχρηται, ὅπερ σύνηθες Αττικοῖς. τω χεῖ ρε γάρ φασι. καὶ ̔Ομηρος· (ΙΙ. ε, 778.) Τὼ δὲ βάτην τρήρωσι πελειάσιν roμao óuoiai. Ad quem locum Iliadis quae annotavit Clarkius Brunckio valde sunt improbata. τὰ δὲ λείψεται ἄλγεα λυγρά-relinquentur autem dolores graves λείψεται-καταλειφθήσεται. Schol. Vide Vol. I. ad p. 99. n. 1.

* Εκ τῆς ̔ΗΣΙΟΔΟΥ ΑΣΚΡΑΙΟΥ ΘΕΟΓΟΝΙΑΣ.] h. e. Ex 74 HESIODI ASCRAEI THEOGONIA, Sive Deorum Generatione. [617—806.] Qui in hoc poëmate aliquod systema religionis Graecorum traditum putant, nae illi vehementer errant. "Constat enim Hesiodum non id egisse, ut fabulas à se congestas ad philosophicam rationem aut "excuteret aut argutè componeret, sed spectâsse hoc, ut pro poë❝tici ingenii modulo qualicunque ordine diversas fabulas in unum "carmen contexeret, easque poëticis ornamentis commendaret:"uti ostendit celeberrimus Chr. G. Heyne, in Dissert. suâ de Theogoniâ ab Hesiodo conditâ, [in Commentat. Soc. Reg. Scient. Gott. 1779, Vol. II. p. 125, sqq.] ubi totam Theogoniam Hesiodeam enucleate enarravit vir ille praestantissimus, cui alias multas debemus veterum Scriptorum explanationes, judicio tam subacto cum summâ doctrinâ conjuncto prolatas, ut inter primarios, qui in hac palaestrâ sudarunt à renatis usque literis, meritò censendus sit. Ad dissertationem igitur quam indicavimus lectorem relegare visum est; nam instituti nostri brevitas partem aliquam Theogoniae hic tantùm exhiberi patitur: atque Titanum pugnam Tartarorumque descriptionem eo consilio selegimus, ut non solum simplicitatis Hesiodeae exemplum, quod ex Operibus et Diebus jam dedimus, sed etiam sublimitatis, quâ Hesiodus excelluisse non vulgò creditur, cum ingenua Juventute communicaremus.

Ver. 617. 'Re Bρiáρe τа лçãτα-] Hesiodum consarcinâsse sua

74. è pluribus carminibus, iterùm intelligitur ex his, quibus Titanum pugnam persequitur, multò copiosiùs et ornatiùs quam reliqua tractatis. Redit primùm ad id quod suprà jam [v. 501.] attigerat, tres Centimanos, Briareum, Cottum et Gygen, fuisse à Jove vinculis solutos, quibus, virium vastarum metu, à Crono in Tartaro tenebantur: tum narratur bellum, nullâ expositâ causâ qua esset conflatum, nec disertâ satis commemoratione eorum qui illud gesserunt: pugna autem magnâ cum poëticâ vi et gravitate memoratur, ut habenda sit haec particula, unà cum sequente loco de Tartaro, inter potiora vetustioris poëseos specimina. HEYNE. 's Boiage à noαΠατὴρ Κρόνος hic intelligitur. Lectio vulgata est: Βριάρεω δ' ώς лошτα- Sed cum omnibus aliis locis poëtarum utriusque linguae Boedpews duabus primis brevibus sit, doctissimus Editor Wolfius levem hic mutationem fecit metri causâ "V. Th. 154.

75.

626. Tains poað μooúvyoiv-] Terrae consiliis, &c.—avτn ydo̟ κατέλεξέ σφιν ἅπαντα διηνεκέως, ipsa enim narravit illis omnia duerte ; αρέσθαι σὺν κείνοις νίκην, &c. se cum illis victoriamque e splendidam gloriam reportaturum.

630. Titñvés tε eoi,-] Titanes intelligendi sunt veteres illi Uranidae, inter quos minor natu Cronos ipse: cui deorum et mythorum ordini antiquiori successit recentior ille. HEYNE. Sunt igitur Titñves Jeoì Cronus unà cum fratribus, qui et dii prioris aetatis : Dii vero posterioris sunt orti Saturno. Croni autem ipsius," ut observavit Heynius, "nulla fit mentio; ut ex poëtae mente bellum "hoc factum videri debeat post Cronum jam regno à Jove dejec"tum, cum Titanes adversus novum principem seditionem movis"sent. Infrà tamen [v. 851.] cum Titanibus in Tartarum dejectis "Cronus memoratur."

633. —δωτήρες εάων.] datores bonorum. ἐὺς, ἐεῖα, ἐϋ. Ion. ἠΰς. genit. ééos et néos. bonus, pulcher. genit. pl. ééwv, Aeol. dav. [cf. Odyss. 2, 325, 335.] Versum sequentem uncis circumscripsit Wolfius, quia repetitus videri potest ex v. 625.

636. Zvvezéws ¿μáyovτo, &c.] Quod decem annos continuatum est bellum, donec pugnâ illâ memorabili [quae narrata est] finiretur; potest id ornatui poëtico tribui; potest tamen tempus fortè continuorum terrae motuum designari, donec erumperet intestina elementorum discordia. HEYNE. Idem tamen vir egregius censet orationem hic fore expeditiorem si cum v. 634. abessent quoque 635—6.

638. — ἴσον δὲ τέλος τέτατο πτολέμοιο.] aequali adhuc fortuna i pugnis usi fuerant. τέλος πολέμοιο pro πόλεμος notum est ex Hom dui et ipse saepè sic loquitur. Aliàs est: Veds loov Teivei nodéμov tédos, vel, μáyn ini loa Terato. Rationem translationis optimè disces ex II. 0,410, sqq. coll. simili loco u, 433. V. sq. xevoio Centimanos designat, quos ut benevolos sibi et audaces reddat, bona fercula iis apponit Jupiter. Nam hunc ad лαρéoyee extrinsecus intelligimus. WOLF.

642. Ns vintag-] Additamentum alienae manus hoc esse putant Guiet. et Heyr. Mihi quidem versus nunc ferendus videtur. Idem. 643. An tóte tots-] Intellige Briareum, Cottum et Gygen, s Gyen: nam v. sqq. eos alloquitur. HEYNE.

651. Μνησάμενοι φιλότητος ἐνηέος,] Memores placidae meae ami citiae, s scil. öóóa лalóvres, &c. quantis beneficiis affecti in lucem iterùm venistis, &c. ¿vnéos, à nominat. ¿vnus, ó ǹ. ex è et éùs, uti suprà v. 633.

656. öi negi μèv лpanidas, &c.] Corr. zép. Guiet. emend. περί σοι πραπίδες. Malui pro ἐστὶ scribere ἐσσι, quod magis Ho nericum est. WOLF. Si лEQ & ¿ooì vónμa ex judicio correctum legitur, necesse erit refingere quoque πραπίδας. HEYNE. " πέρι μὲν лçaлíðαs, лéi d' ooì v. Wolf. in corr. Vid. sup. p. 5. v. 66. P.

657. dons] Vulgò putatur Ion. genit. ab aga, dirae, damnum: [et sic Scut. Herc. 29, et 128,] in quo, ut observavit Wolfius, prima syllaba ab antiquioribus intenditur, quae brevis contrà est in Aons. Reponendum igitur censet apews. Vide D'Orvillii Crit. Vannum, p. 390. et Clarkium ad II. §, 485. 6. 213.

658. Σῇσι δ' ἐπιφροσύνησιν] Vulgo Σῇς δ' ἐπιφραδμοσύνησιν. 666. —μάχην δ' αμέγαρτον ἔγειραν] pugnam arduam excitarunt; ubi Dammius putat ad verbi etymologiam respici, εἰς μέγα αἴρω, cum a intensivo. Caeterùm, ut recte observat Robinsonus, "Ex "hac descriptione praelii Deorum et Titanum satis constat Poëtam "nostrum non solùm, ut vult Quinctilianus, in mediocri illo dicendi 66 genere excelluisse, sed etiam ad summum Poëtices fastigium assurgere potuisse. Nihil certè grandius occurrit in descriptione illâ "Homericâ vns Iɛouaxias, quae adeò à Longino celebratur." S. 9. 669. Egébεvopiv-] Per paragogen poëticam pro Egéбevs, et 78 hoc pro Ερέβους, a nominat. Ερεβος, εος, το. Εt τὸ ἐξ subintelllgitur, ut notavit Guietus.

66

-

675. Itτgas barovs-] Vide Vol. I. ad p. 98. n. 2.

681, 682. -vos-лodшv,-] videntur jungenda; ita melius procedunt reliqua, quae subjiciuntur. HEYNE.

688. Εἶθαρ μὲν μένεος, &c.] Εὐθὺς, εὐθέως, εὐθὺς et ιθύς cognata, quibus adde τὸ εἶθαρ. —ἐκ δέ τε πᾶσαν φαῖνε βίην, i. e. ἐξέφαινε. GUIETUS. "1. 687. ou d', Wolf. Edin. oud', Rob. oùð ̊, al. P.

690. οἱ δὲ κεραυνοί] fulmina autem—ἅμα [συν] βροντῇ τε καὶ αστεροπῇ ἔκταρ ποτέοντο ἀπὸ στιβαρῆς χειρὸς, τε ταρφέες ειλυφόwvtes legηv phóya unà cum tonitru et fulgu e extemplò volabant à robustá manu, et crebra contorquentia sacram flammam. De izvao ita Schol. εὐθέως, ἐκ τοῦ σύνεγγυς, ὡς ἀπὸ τοῦ ἱκνοῦμαι, ἔκταρ, ἐκτίκως, ταχέως· ἢ ἀντὶ τοῦ ἐγγὺς, ἐκ τοῦ παρεπομένου, ἐπειδὴ ὁ ἀφικνούμε νος ἐγγὺς γίνεται. χρῶνται δὲ οἱ Τραγικοὶ ταυτῇ τῇ λέξει. Erit sic idem, quod antè ovvwzadóv. Conf. Hesych. h. v. ibique Intpp. WOLF. εilvpaw est contorqueo. Vide suprà ad Od. a, 25.

697. Tiτnvas yoovious] Id est, Terrae filios. GUIET.

698. —õóóε d''ãμɛçôe-] dooɛ per apocop. pro čoőɛɛ. Et in Lex. Homerico ita Dammius : αμέρδω, f. σω, notat proprie αποστερέω με gidos, privo aliquem portione ei debita, ab a priv. et uɛgitw, non attribuo in divisione partem: in specie est, privo aliquem facultate videndi, &c.

700.cos] Notabile quod in nac particulâ xaos alio modo quam in theogoniis dictum pro immenso aëre; et quod v. 732, Tartaro πύλας ἐπέθηκε Ποσειδῶν χαλκείας, non Hephaestus.-εἴσατο (ἔδοξεν) δ, (ὥστε ἄντα ο. ἰδεῖν, ἠδ ̓ ο. ο. ἀκοῦσαι, αὕτως, ὡς ὅτε γαῖα καὶ οὐρανὸς εὐρὺς ὑπερθεν πίλνατο· τοῖος γάρ, &c. adspectu et auditu, videbatur res ita se habere, ac si coelum et terra miscerentur: falis enim ingens fragor futurus esset, si inter se corruerent. Ita accipienda haec; alias γάρ κε vitiosum esset. ορώρει κε pro ἄν mΟΥ uéуas vлò in ed. Trincav. et ed. Paris. 1544. In hac quoque v. 725, xa. Versus autem 705. prorsus ex superioribus confictus, et otiosus est. HEYNE. "Chaos propriè, puto: Aër, v. 697. P.

TI. 720. Tóódov Evepe, &c.] Sic Apollodorus rodolzov dлd ris ἔχων διάστημα, ὅσσον ἀπ ̓ οὐρανοῦ γῆ. Biblioth. ad init. Sequens versus meritò rejectus est à Ruhnkenio, approbante Wolfio. Conf. Il., 13, sqq. item Aen. vi, 577, sqq. "Vide Milton, P. L. VI. passim. P.

78.

727. —ñegi deiρnv.] circumcirca. Sic intelligo. Loquutio alias mihi nondum obvia fuit. WOLF. Mos Hesiodeus postulat dæρv лéα. Caeterùm quae indè à 729, evoɑ Dɛoì, ad v. 745, sequuntur, passim à serioribus rhapsodis amplificata esse suspicari licet. Cohaerent inter se tantùm illa: quòd Tartarus muro aheneo cinctus est, ejusque pinnacula tenebrae obsident, suprà eum verò terrae et maris fundamenta seu radices sunt:-728. eodemque in loco Noctis domus. 744, 5. Nam mera repetitio è superioribus est in vss. 729-733, 736-744. In ultimis καὶ Νυκτὸς ἐρ. οἰκία δεινὰ ἕστηκεν parum commode dictum est, cum saltèm repetitum esse deberet évoa eodem quoque in loco Noctis aedes sunt; ut 758, eodem in loco Somnus et Mors domos habent, et 767, Hades et Proserpina et Styx. Caeterùm ex his ad intelligendum in promtu est, Tartarum antea locum Hadae obtinuisse, cui mox on successit. Virgilius Tartarum ab Elysio sejunctum in locis inferis collocavit, sceleratorum sedem: Aen. vi, 548, sq. et in Exc. vIII. Excurs. p. 658. HEYNE.

"

728.лεúαб] Scrib. лequad, ut editt. Trincav. Steph. &c. exhibent. Iepuxadi antepenult. productam haberet. WOLF.

732. πύλας δ ̓ ἐπέθηκε Ποσειδῶν] Quòd Neptunus dicitur Tartarum munivisse portis, quae exitum Titanibus praecluderent, non Vulcanus, rectè mireris. Causam commenti unam hanc video, qu d hoc tempore, de quo nunc sermo est, Vulcanus ex Hesiodi mente nondum natus fuerit, quem tum demum, cùm Jovis imperium jam stabilitum erat, prodire videmus v. 927. Idem. Vide suprà ad v. 700. 736-742. Evoa dè—] In sequentibus dubito an omnia ab Hesiodo sunt et satis sana. Partim haec jam antea dicta, partim versus ab Homero matuati sunt, ut statim v. 739. ex Il. v, 65. V. 741, malit Guietus xo' ei-yévolo, 2dâ per. sed forte vis intelligi debet. Tum constr. θύελλα θυέλλῃ προφέροι κεν ἔνθα καὶ ἔνθα. Vide Il. ¿, 346, Od. v, 63. Una ex alia procella eum modò huc modò illuc abriperet. Idem. "736. Hinc novum quasi exordium factum. Vide Wolf. P.

745. Εστηκεν,-] Stat ; et paulo post, Εστηώς, pro έστηκώς, stans. Vide Vol. I. ad p. 98. n. 3.

749. —àμeibóμevai μ. ov. x.] alternis vicibus subeuntes magnum

limen aereum.

750. —xαtabńderal,] Guietus corr. xatadúetal. Sed futurum à Graecis saepiùs pro aor. poni solet. WOLF. zarabń6ɛtaι potiùs novum videtur esse praes. idem quod ad formam ac fut. 1. med. Vide Clarke ad Hom. Iliad. &, 109. ubi vir ornatissimus hoc novum praes. xaτab nooμaι non agnoscit; quanquam analogiâ non dissimili persaepe usurpare visus est Homerus verbum δύσομαι, δύσει, ἐδύσετο, &c. Occurrit quoque in vulgatis editt. Hom. xatebńbeto, quod Clarkius legit zateбndato, in aor. Sed et invenitur καταβήσεται [Il. o, 382.] usurpatum tanquam tempus praes. quod vir acutissimus videtur non observâsse.

754. Miμvel tǹv, &c.] Expectat tempus sui itineris, donec venerit, i. e. per notum Graecismum, Manet donec tempus sui itineris venerit.

« PreviousContinue »