NOTAE PHILOLOGICAE

AD

EXCERPTA MISCELLANEA.

297.

I. NOTAE IN HYMNOS.

*HYMNI.] Erat apud Graecos hoc poëmatis genus à primâ usque eorum Poëseos origine usu receptum, et in religionibus celebrandis adhibitum. Exponebantur plerumque Deorum origines, natalia, res gestae, aliaque ad eorum historiam pertinentia: ita factum videmus in iis quae etiamnum supersunt in hoc genere Graecorum monumentis, in elegantissimis Hymnis Callimachi, iisque qui Homero tribuuntur.-Veram hanc Hymni formam et germanum characte ra apud Virgilium, accuratissimum vetustatis imitatorem, egregiè expressit geminus ille chorus Saliorum, [Aen. viii. 285.]

qui carmine laudes Herculeas et facta ferunt.

LOWTH, de Sacrâ Poësi Heb. Prael. xxix.

↑ KAEANOOTE-] Cleanthis Hymnus in Jovem. Graecorum Hymnos maximam partem conficiebant Fabulae, eaeque de rebus nec valdè admirandis, neque etiam laudandis: nec mihi occurrit quidquam, quod quidem extat, ex illo genere graviore, praeter Cleanthis Stoici Hymnum Jovi inscriptum, hoc est, Deo Creatori, sive, nt ipse loqui amat, Aeternae Rationi rerum Naturae Effectrici atque Moderatrici; pulcherrimum sanè antiquae sapientiae monumentum, sensibus magnificis, solidis, verisque refertum quae enim habet Philosophus de summâ Dei potentiâ, de supremae Legis et totius Naturae harmoniâ, de hominum impiorum caecisque animae perturbationibus obnoxiorum stultitiâ atque insaniâ; ante omnia Divini auxilii imploratio, quo Numen ipsum perpetuis laudibus dignè possimus celebrare; haec omnia tam sano miniméque fucato pietatis affectu animantur, ut ad Sacrorum etiam Vatum spiritum aliquatenùs videantur accedere. Lowru, de Sacr. Poës. Heb. Prael. xxix. Erat autem Cleanthes ex Asso urbe Lyciae; Zenonis Stoici, quem per novem decim annos audiverat, in porticu Atheniensi successor, et Chrysippi magister. Vitam finivit inediâ, annos octoginta natus. Vita ejus

scripta fuit à Diogene Laertio. Multa scripsit, quae, excepto hoc 297. hymno sublimi, et paucis fragmentis, omnia deperdita sunt. Illum primus, è MSto Farnesiano Eclogarum Stobaei, edidit Graecè Fulvius Ursinus, adjectum Carminibus 1x illustrium Feminarum, &c. Antwerp. 1568. 8vo. Extat quoque in Henr. Stephani Poësi Philosophica, anno 1573, 8vo. in Cudworth's Intellectual System, in fol. ejusque doctissimi Operis Versione Lat. Moshemii: in Brunckii Analect. Lectt. p. 225. Vol. iii. in ejusdem Poëtis Gr. Gnom. p. 141. "p. 203. Ed. Lips. 1817." adjunctis Versionibus, Lat. Jac. Duporti, (quam antea ediderat Cudworthus ;) Gall. Bougainvillii; et Ital. Pompeii. Hunc quoque Hymnum interpretatus est elegantissimis numeris Angl. Gilb. West; ediditque unà cum Odes of Pindar, &c. in 4to et 8vo. Vide plura in Fab. Bib. Gr. Vol. iii. p. 550. sqq. edit. Harles. L. iii. c. 10. item in The Monthly Review, Jan. 1798. Vol. XX. ubi Censor doctissimus varias editiones, et varias lectiones distinctè enumeravit. "Assos Lyciae [Troadis] urbs. Fab.

Ver. 1. -лolvovvuɛ-] Jovem Stoici adorabant sub variis nominibus, uti nos docet Diog. Laert. Lib. vii. § 147. Vide Menagium ad locum. Vol. ii.

2. —чúбεws αoxnyè,] Nihil est praestantius Deo. Ab eo igitur necesse est mundum regi. Nulli igitur est Naturae obediens, aut subjectus Deus. Omnem ergo regit ipse Naturam. CICERO, de Nat. D. lib. ii. c. 30. vóμov μéta-Ille ipse omnium conditor ac rector scripsit quidem Fata, sed sequitur. Semper paret, semel jussit. SENECA, de Provid. c. 5. cf. eundem de Benef. lib. iv. c. 23. et Quaest. Nat. praef. Vide etiam Lipsii Physiol. Stoicor. lib. i. diss. 12.

4. Εκ σοῦ γὰρ γένος εσμέν,] Conf. Act. Αpost. xvii. 26. τῆς μέσ unua, &c. Angl. We, who alone of all mortal Beings, which live or move upon the earth, have obtained the faculty of vocal expression. Pro ins, quod dedit Br. in aliis est nov, quod in versu hic stare nequit. Steph. oyov. "Aratus, Phaenom. v. 5. Lov yaọ xai yévos ἐσμέν. μοῦνοι pro μοῦνον ex Cod. Heeren. F.

9-13. Tolov Eyes-] Angl. Such a minister in, thy steady hands does the doubly-pointed, flaming, ever-living thunder-bolt prove: For by its shock all Nature stands aghast; thus thou guigeet the common principle of reason which pervades all, mingling with the luminaries great and small. "avizýras, invictis manibus, Duport. apud Cudworth. C. IV. s. 25. fin. p. 432. Steady hands redditur, quasi azrvras legeretur; quod nusquam invenio. P.

14. dia лavτòs-] Desunt quaedam hîc; et sensus est imperfectus. "Reddi potest ad verbum. $25 vóódos-sine lacuna. H.-P. '18. Kai zooμɛis và äzooμ¤,] In Gnomicis Brunckii versus legi- 234 tur, qui omittitur in Analectis. Sic :

"

Αλλὰ σὺ καὶ τὰ περισσὼ ἐπίστασαι ἄρτια θεῖναι,
Καὶ κοσμεῖς τὰ ἄκοσμα, καὶ οὐ φίλα σοὶ φίλα ἐστίν.

At tu etiam imparia scis paria facere, atque ordinas confusa, et discor dia tibi concordia sunt. Quae confusa et discordia inter se videntur, recte ordinantur et conciliantur a sapientia ac potentia Divina. Versus omissus deest apud Cudworth. Adest in Stobaei Eclogis, Ed. Heeren. 1792. L. i. c. 3. 12. Ursin. non vidi. Dubitavi. P.

298.

19. Rde yap eis Ev-] Angl. For thou hast so connected every thing good and evil into one complete system, that one eternal common principle of Reason exists in all: from which however all wicked men are endeavouring to escape,-"eis èv a navra, Br. Gnom. et Heeren. -v. 25. av pro av, Heeren. ex Codd. P.

28. dáμatos nota toya,] Angl. sensual pleasures. Inter hunc et versum sequentem interposita invenio in Fulvii Ursini edit. baec verba —èл' äλλote d'äλhα pégovtes,- Dolendum est sensum hic quoque mutilum videri. "Locus est mutilus sine dubio; at sensus reddi posse videtur fere ad verbum, et satis commodus et bonus, etsi non sit integer et genuinus Scriptoris. EneúdoνTES-Festinan tes multùm, ut penitùs contraria his oriantur vel producantur. haec ut bona, at errant a lege, et mala inveniunt. P.

"

Petunt

30. Allà Zɛv лávdwрɛ,-] But O Jupiter, dispenser of every gift, &c. Quae sequuntur omninò sunt admiranda. κελαινεφής, αυτές nubibus circumdatus. Vide Psalm. xviii. 11. xcvii. 2.—V. 29. tiun BEVTES-ut aucti honore intelligentiae, sapientiae, virtutis, honorem tibi reddamus eò justiorem ac digniorem. P.

37. — zavòv-] Angl. than properly to celebrate the universal Law for ever.

*KAAAIMAXOY-] Callimachi Cyrenaei Hymnus IN JOVER. Callimachus, Grammaticus et Poëta egregius, fuit ex urbe Libyae notissimâ Cyrene. Battiades interdum vocabatur, non à nomine patris, ut quidam putant, sed à Batto Cyrenes vel Cyrenarum conditore. Claruit circiter Olymp. cxxxi. ante Chr. N. 247. Hermocratis grammatici Jasii discipulus fuit; et literas publicè docuit in Eleusine Alexandriae vico. Postea accitus est in Museum Alexandrinum, ubi plures eruditi homines regiis sumtibus alebantur; ibique diu vixit Ptolemaeo Philadelpho ejusque successori Euergetae caros. Inter discipulos suos habuit Apollonium Rhodium, [de quo suprà ad p. 81.] è discipulo tandem inimicum factum, quemque famoso carmine, cui titulus Ibis, diris devovit. Multa scripsit Callimachus sermone tum soluto tum astricto: sed pleraque breviora opuscula; quia dicere solebat, [ut narrat Athenaeus, init. lib. iii.] uέya Behzion ίσον εἶναι τῷ μεγάλῳ κακῷ. Ad nos tantum pervenerunt 6 Hymni, 72 Epigrammata, et multa Fragmenta. Quod de eo judicium tulit Ovidius à quibusdam habetur nimis severum: [Amor. Lib. i. 15. v. 13, 14.]

Battiades semper toto cantabitur orbe ;
Quamvis ingenio non valet, arte valet.

Nam et fautores suos habet Callimachus; quos inter numeranda est doctissima femina Dacieria, ejusque pater Tanaquillus Faber; à quo methodus ipsius scribendi suavis et polita judicatur, saepiusque Catullo et Propertio adumbrata. Hymnorum Callimachi extat quoque felicissima imitatio, numeris Anglicis suavissimis expressa, à poëtâ doctissimo, atque enthusiasmo verè Graecanico afflato. Vide Akenside's Hymn to the Naiads. Plura de Callimacho desideranti indicabit Fab. Bib. Gr. Edit. Harlesii Vol. iii. p. 814, sqq. L. iii. c. 17. olim 19.

CALLIMACHI EDITIONES PRAECIPUAE.

1. Florentina; Editio princeps sex hymnorum prodiit, studio 298. Lascaris, literis majusculis, Graecè, cum Schol. sine indicio loci et anni. Constat tamen Florentiae excusam, ante ann. 1500. in 4to. 2. Stephaniane prior; inter H. Stephani Poëtas principes heroici carminis, Gr. sine Schol. Paris. 1566. in fol. 3. Stephaniana posterior; cum Schol. Gr. et versione pros. et poët. Nicod. Frischlini." &c. Genevae," 1577. in 4to. Epigr. et Frag. quaedam accesserunt. P.

"

4. Parisina; cum notis Annae Tanaquilli Fabri filiae, Schol. &c. 1675. in 4to." Accessere alia Ep. et Fr. P.

5. Ultrajectina; ex recensione Theodori Graevii, cum Schol. vers. pr. notis Rich. Bentleii, et variorum, et commentario Ezech. Spanhemii, &c. 1697. 2 Voll. in 8vo. "Ep. et Fr. aucta. P.

6. Glasguensis; apud Rob. et And. Foulis, 1755. in 4to.

7. Lugdunensis; cum variorum notis, Schol. et commentario Ezech. Spanhemii. "Recensuit, vertit, et auxit" Jo. Aug. Ernesti. Lugd. Bat. 1761. 2 Voll. in 8vo.

8. Florentina; curavit Ang. Mar. Bandinius, J. U. D. 1763. in 8vo. 9. Lipsiensis; repetitio textûs Ernestiani, sine notis, cum indice, et var. lect. curâ Christ. Frid. Loësneri; 1774. in 8vo.

10. In Brunckii Analectis Veterum Poëtarum Graecorum, Argentor. 1772. in 8vo. Vol. I. p. 423–475.

11. Bodoniana; cum Vers. Pagnini Italica, literis majusculis in aliis exemplaribus, in aliis literis minusculis. Parmae, 1792. in fol. et in 4to. [Vide plura in Fab. Bib. Gr. ubi supr.]

Ver. 1. ZHNOZ fo-] Ordo est: vi äλλo xev to [Poët. pro el'n] λόγον αείδειν παρὰ σπουδῆσιν Ζηνός, ἢ θεὸν αὐτὸν, &c. Πηλαγό vwv [à nominat. IInλayov, óvos,] restituit Callimacho ex Etymol. magno, pro vulgato IInλoyóvwv, vir summus R. Bentleius. Caeterùm Πηλαγόνες, παρὰ τὸ ἐκ πηλοῦ γενέσθαι, sunt gigantes. [Conf. Hor. lib. iii. Od. 1. 7.] -dizαблóλоv ovgavidyo, jura dantem coelicolis. • Πηλογόνων ἐκ πηλοῦ, Schol. Ρ.

-

est.

4. ΔΙΚΤΑΙΟΝ-] Κρῆτα· Δίκτη γὰρ ὄρος Κρήτης. ΛΥΚΑΙΟΝ
- Αρκάδα· Λυκαῖον Αρκαδίας ὄρος. Schol. " Lycaeus mons. P.
5. ἐπεὶ γένος αμφήριστον.] quoniam de loco generis controversum
Nam yévos est hic locus natalium vel patria.

6. Ιδαίοισιν-] Ιδη ὄρος Κρήτης καὶ Τροίας· νῦν δὲ τὸ Κρήτης pnoi. Schol.

8. Koñtes dei wɛvótai] Conf. Pauli Epist. ad Tit. i. 12. Citat 299. haec Paulus è Poëta Cretensi Epimenide. "Ita Patres Eccles. DAC.

10. — Παῤῥασίῳ] Ορος Αρκαδίας τὸ Παῤῥάσιον, ἀπὸ Παῤῥάσου τοῦ Λυκάονος. Schol. Εν δέ σε verte: In Parrhasio vero te Rhea peperit, qua parte mons iste maximè densus [densissimus] est virgultis. Caeterum Arcadia ipsa interdum dicitur Parrhasia.

12—14. οὐδέ τι μήν] Ordo est: οὐδὲ μήν τι ἑρπετὸν κεχρη μένον Ελλειθυίης, οὐδὲ γυνὴ ἐπιμίσγεται· neque profecto aliqua feru indigens Luciná, [i. e. ullum pregnans animal,] neque mulier adit. Pro ἐπιμίσγεται vulgaris lectio est επινίσσεται, quod vocabulum magnus Bentleius nusquam alibi legisse meminerat; ideoque alteVOL. II.

33

66

299. rum illud praetulit ex editt. Aldi et Frobenii. Occurrit tamen apud Hom.non solum νίσσομαι, sed et μετανίσσομαι, [Vide Iliad. μ, 119. π, 779. et alibi:] item ποτινίσσομαι, quod est προστίσβομαι, [Π. 4, 381.] Vide νίσσετο infra v. 25. De κεχρημένον vide supra ad Odyss. α, 13. De ἑρπετὰ apposite Didymus: έρπετα, κυρίως μὲν οἱ ὄφεις· καταχρηστικῶς δὲ νῦν πάντα τὰ θηρία. " Ad Od. δ, 418. Αtque Th. Graevius, ex patris observatione, “ Callimachi est,” inquit, “ sententia, nullum aliud in illo loco, ubi natus est Jupiter, animal, 6 nullam mulierem peperisse. έρπειν apud Dores, ut saepissime “ apud Theocritum, est ire, incedere, ut non mirum ἑρπετὰ dici ani 6 malia non modo quae serpunt, sed incedunt.” αλλά Απιδανῆες καλέουσί ἡ ὠγύγιον λεχώϊον ̔Ρείης. Sed Apidanes [i. e. veteres Arcades, sic dicti à quodam Apide qui in Peloponneso olim regnaverat,] vocant eumn antiquum Rheae parientis lectum. Ωγύγιος hic signi ficat antiquus, ab Ogyge scil. rege antiquissimo. λεγώ, puerpera unde λεχώνας, ad puerperium pertinens.

300.

15. μεγάλων απεθήκατο κόλπων,] i. e. ἐθήκατο ἀπὸ μεγάλων κόλπων, deposuit ex magno utero, περιφραστικῶς pro ἔτικτε.

17. Λύματα-] Καθάρματα· τὸ δὲ χυτλώσαιτο, ἀντὶ τοῦ ἀπολούσαιτο. Schol. Cont. II. α, 313. Ordo est: ἐνὶ ᾧ κι χυτλώσαιτο λύματα τόκοιο, λούσσαι δὲ τεὸν χρῶτα. λοέω, [idem quod λούω,] f. λοέσω, in 3. sing. aor. 1. opt. λοέσαι, et redupl. 6, λοέσσαι.

21-24. τημόσδε,] Conjunctio poética, tunc ; ὅτε Ρέη ἐλύσατο μίτρην, quando Rhea solvit zonam, quod apud veteres bis feri solebat : "semel," ut observavit Meursius, "virgini in primo cum marito "concubitu; iterùm mulieri sub primi partûs tempus." [Vide Apoll. Rhod. Lib. i. 288.] ἡ ὑγρὸς Ιάων ἤειρεν πολλὰς σαρωνίδας ἐφύπερθε, sane aquosus Iaon efferebat multas quercus desuper, i. e. locus, ubi postea fluebat laon, multas produxit quercus, —πολλὰ δὲ κινε πετα εβάλοντο ιλυοὺς ἄνω Καρνίωνος, περ εόντος διεροῦ, et multae ferae construxerunt lustra supra Carnionem, quamvis nunc flumen : νίσσετο δ' ἀνὴρ—ibatque vir aliquis, &c.

26. -πολύστιόν τε Μετώπην] Scruposámque Metopen-Vitiosam putat лolvorɛr vulgarem scripturam Brunckius, quae ex eo originem habet, quod librarii saepissimè longam per & scribebant.

33. — Νέδη] Ονομα νύμφης Ωκεανίνης, θρεψαμένης τὸν Δία. Schol. 32. Exeε- vide infra ad p. 302. v. 20. P.

34. Κευθμῶν ἐς Κρηταῖον,] Non dubitat Ernestius hanc veram esse lectionem, pro vulgari κευθμὸν ἔσω Κρ.

35. Πρεσβυτάτη Νυμφέων,] Nedae marim venerandae Nympharum, [Hesych. Πρεσβυτάτη, έντιμοτάτη,] quae ipsi [Rheae scil.] obstetricatae sunt. Quidam tamen contendunt utv ad Jovem referri, εἰ μαιώσαντο hic reddi debere nutriebant.

38. —τὸ μέν ποθι] Vocem ποθὲ non pro ποτὲ accipio, id est, olim, sed pro που, quam παραπληρωματικήν esse notum est. STEPHANUS. ποθι, si genuinum esset, nemo dubitat quin pro που positum est. Plus quam παραπληρωματικόν est. Suspicor legendum τὸ μὲν μάλα πουλύ— adjectivum πολύς, ubicunque intenditur signiicatio, comitem fere habet μάλα. BRUNCK.

40. Νηρηϊ] Νηρεύς, έος, Ion. -7ος, Deus maris, hic pro ipso mari. Uxor ejus erat Doris, filiae autem Nereïdes. Quae sequuntur sic construe cum H. Steph. Υίωνοὶ δὲ Λυκαονίης ἄρκτοιο πίνου σε μιν--παλαιότατον ὕδωρ. Νepotes autem Lycaoniae ursae potant