catalogue of Oriental manuscripts, he thus speaks of the poem; ❝so extraordinary a book as the Masnavi was never, perhaps, composed by man. It abounds in beauties and blemishes, equally great: with great obscenity, and pure ethics; with exquisite strains of poetry, with flat puerilities; with wit and pleasantry, mixed with dull jests; with ridicule on all established religions, and a vein of sublime piety: it is like a wild country in a fine climate overspread with rich flowers, and the ordure of beasts. I know of no writer, to whom the Maulavi* can justly be compared, except Chaucer and Shakespeare." Jami's works are said to consist of forty different compositions in prose and verse, in Persian and Arabic: but his best production is undoubtedly his fine poem of Yusouf o Zeleekha, founded on the history of Joseph and Zeleekha his Egyptian mistress, whom the Arabians also call Rail. Jami has drawn his materials from the chapter of Joseph in the Koràn, and extended his poem to about four thousand couplets. The late Professor White of Oxford, in an appendix to the Institutes of Timour, has affixed an admirable version of the sublime opening of this poem. Among other authors of esteem among the Persians, we must not omit Hatifi, the nephew of Jami, celebrated for his poem on the loves of Leila and Mejnun, a subject on which Nizámi, Jami, and others have written. Abdoulah Hatifi is also the author of the loves of Khosru and Shireen; the Heft Manzar containing the loves of Buhrâm Gour; and the Timur nameh, or the history of Timur. He died in the year * He is also called Maulavi Rum. He flourished in the thirteenth century. Sir William Ouseley informs us that his poem consists of above thirty thousand couplets, but manuscripts vary as to the number of verses. See Preface to the Jehan Ara. 1521 of the Christian era. We may also mention the spirited odes of Anvári, the Kulliats of Cátebi and Ahli; but to enumerate all the poets of Iran is to count the stars, for every accomplished man cultivated the poetic art; and the empire of Persia, even to this day, is the genial land of poetry and eloquence. APPENDIX OF ORIGINAL PASSAGES. No. 1. لنا لقد هتفت في جنح ليل حمامة علي فني و هذا وانيا كذبت و بيت الله لو كنت عاشقاً لما سبقتني بالبكاء الحما No. 2. قال ابو عطاء السندي و أسمه مرزوق اسلامي ذكرتك و الخطي يخطر بيننا و قد نهلت منا المثقفة يم السمر فو الله ما أدري وإني لصادق أداء عواني من حبابك أم سحر = فإن كان سحر ا فاعذريني علي الهوي وإن كان داءً غيره فلك العذر چو آگاه شد دختر گرد هم No. 3. که سالار آن انجمن گشت گم غمین گشت و برزد خروشی بدرد براورد از دل يکي باد سرد زني بود برسان گرد و سوار کجا نام او بود گرد آفرید همیشه بجنگ اندرون نامدار که چون او بجنگ اندرون کس ندید چنان ننگش آمد ز کار هجبر که شد لاله برکش بکردار خبر بپوشید درع سواران بجنگ نهان کرد کېسو بزیر زره فرود آمد از در باردار شیر نبود اندران کار جاي درنگ بزد بر سر ترک رومي گره کمر بر میان باد پاي به زير [A] ز در رفت پویان بکردار باز يکي تېزه در دستش آهن گداز به پیش سپاه اندر آمد چو گرد چو رعد خروشان يکي ویله کرد که گردان کدامند و سالار کیست زرزم آوران جنگ را یار کیست یکی ازمون را بجنگ بگردد بسان دلاور نهنگ که بر من بجنگ اریش لشکر سرفراز و مر او را نیامد کسی پیش باز چو سهراب شیر اوزن او را بدید بخندید ولب را بد ندان گزید چنین گفت کامد دگر ناره گور بدام خداوند شمشیر و زور بپوشید خفتان و بر سر نهاد يكي ترك * چيني بكردار باد : بیامد دمان پیش گرد آفرید چو دخت کمند انگن اورا بدید کمان را بزه کرد و بکشاد بر نه بد مرغ را پیش تبرش گذر بسهراب برتبر باران گرفت چپ و راست جنگ سواران گرفت نگه کرد سهراب و آمدش ننگ بر اشفت و تیز اندر آمد بجنگ سپر بر سر آورد و بنهاد روي هم آورد را دید گرد آفرید :: کمان را بزه بر بیازو فگند سر تیزه را سوي سهراب کرد بر اشفت سهراب و شد چون پلنگ چو بد خواه او چاره جو شد بجنگ عنان برگراید و برداشت اسپ بیامد بکردار آذرگشسپ چو اشفته شد شیر تندي نمود سر نیزه را سوي او کرد زود بدست اندرون نیزه جان ستان پس پشت خود کردش انگه سنان بزد بر کمر بند گرد آفرید :: زره بر تنش یک بیک بردر بد ززین برگرفتش بکردار گوي که چوگان زباد اندرا يد بروي چو برزین به پیچید گردآفرید يكي تبغ تیز از میان بر کشید بزد نیزه او بدو نیم کرد : نشست از برزین و بر خواست کرد This extract is enough to show the beautiful simplicity of the original. * Some MSS. read رومي No. 4. هوا نیلگون شد زمین آبنوس No. 5. چو آتش پس پرده لاجورد No. 6. ز بس گونه گونه سنان درفش سپرهاي زرين و زرینه کفش تو گفتی که ابري برنگ ابنوس بیامد ببارید از و سندروس همه دخت ترکان پوشیده روي همه سرو قد و همه مشکموي رخ پر از گل چشم پرز خواب همه لب پر از مي ببوي گلاب No. 10. چو شیر ژیان چو آشفته شہر چوگرگ چوپیل دژم چو پیل ژیان |