CONTRA.

PRO. Qui misericordiam inimico impertit, sibi denegat.

Non sæpius phlebotomiæ necessariæ sunt in culrationibus, quam cædes in civilibus.

XIX.

GLORIA VANA.

CONTRA.

PRO. Qui suas laudes appe- Gloriosi semper factiosi, tit, aliorum simul appetit mendaces, mobiles, nimii. utilitates.

Thraso Gnathonis præQui tam sobrius est, ut da. pihil alienum curet, vereor

Turpe est proco solicine et publica aliena putet. tare ancillam; est autem

Ingenia, in quibus ali- virtutis ancilla laus. quid inane est, facilius curam reipublicæ recipiunt.

Imperia et politiæ, ju- Si hoc est justum esse; stitiæ tantum additamenta Quæ tibi fieri nolis, ea alsunt: si enim justitia ali- teri non facere, clementia ter possit exerceri, illis demum justitia est. minime fuerit opus.

Si suum cuique tribuenJustitiæ debetur, quod dum est, certe et venia homo homini sit Deus,non humanitati. lupus.

Quid mihi æquitatem Justitia etsi vitia tollere narras, cum sapienti omnon possit, tamen hoc ef- via inæqualia sint ? ficit, ut non lædant.

Considera qualis reorum conditio fuerit apud Ro. manos, et pronuncia justitiain e republica non esse.

PRO.

CONTRA. Vulgaris ista justitia politiarum, philosophus in aula ; hoc est, facit tantum ad reverentiam imperantium.

XXI.

FORTITUDO.
PRO.

CONTRA Nil terribile nisi ipse ti- Præclara virtus velle mor.

perire ut perdas. Nil aut in voluptate so

Præclara virtus quam lidum, aut in virtute mu- etiam ebrietas inducit. nitum, ubi timor infestat. Vitæ suæ prodigus, ali

Qui pericula apertis o- enæ periculosus. culis intuetur, ut excipiat, Virtus ferreæ ætatis foradvertit et ut evitet.

titudo. Cæteræ virtutes nos a dominatu liberant vitiorum ; fortitudo sola a dominatu fortunæ.

XXII.

TEMPERANTIA.
PRO.

CONTRA. Eadem fere vis absti- Negativæ istæ virtutes pendi et sustinendi. non placent; nam iono

Uniformitates, concor- centiam præstant, non mediæ, et mensuræ motuum, rita. celestia sunt, et chara- Languet mens, quæ excteres æternitatis.

cessibus caret. Temperantia, velut fri

Amo virtutes, quæ exgora salubria, animi vires cellentiam actionis inducolligit et firmat.

PRO.

CONTRA. Ista (Non uti, ut non appetas; Non appetere, ut non timeas) pusillanimi sunt et diffidentis.

XXIII.

CONSTANTIA.

PRO.

CONTRA. Basis virtutum constan- Constantia, ut janitrix tia.

morosa, multa utilia indiMiser est, qui qualis cia abigit. ipse futurus sit, non novit. Æquum est, ut constan

Imbecillitas humani ju- tia res adversas bene toledicii, rebus ipsis constare ret; nam fere inducit. non potest; quare saltem Stultitia brevissima opsibi constet.

tima. Etiam vitiis decus aspirat constantia.

Si ad fortunæ inconstantiam accedat etiam inconstantia mentis, in quantis tenebris vivitur?

Fortuna tanquam Proteus, si perseveres, ad formam redit.

XXIV.Doposuiteiro

MAGNANIMITAS.
PRO.

CONTRA.
Si animus semel gene-

Magnanimitas est virrosos fines optaverit ; sta- tus poëtica. tim non modo virtutes circumstant, sed et Numina.

Virtutes ex habitu, aut præceptis, gregales sunt; ex fine, heroicæ.

XXV.
SCIENTIA, CONTEMPLATIO.
PRO.

CONTRA. Ea demum voluptas est Contemplatio, speciosa secundum naturam, cujus inertia. non est satietas.

Bene cogitare, non mulDulcissimus prospectus to melius est, quam bene in errores aliorum subja- somniare. centes.

Orbem Numen curat, tu Quam bonum est orbes patriam. mentis habere concentri- Vir politicus etiam concos universo?

templationes serit. Omnes affectus pravi, falsæ æstimationes sunt; atque eadem sunt bonitas et veritas.

XXVI.

LiterÆ.

PRO.

CONTRA. Si de rebus minutis, li- In academiis discunt bri scripti forent, vix ullus credere. esset experientiæ usus. Quæ unquam ars docu

Lectio est conversatio it tempestivum artis usum? cum prudentibus; actio Sapere ex regula, et ex fere cum stultis.

experientia, plane contraNon inutiles scientiæ riæ rationes sunt; ut qui existimandæ sunt, quarum alteri assuefactus sit, ad in se nullus est usus, si in- alterum sit ineptus. genia acuant, et ordinent.

Artis sæpissime ineptus usus est, ne sit nullus.

Hoc fere omnes academici habent, ut ex qualibet re soleant agnoscere quod sciant, et non addiscere

quod nesciant. XXVII. PROMPTITUDO.

Opportuna prudentia

Prudentia non alte penon est, quæ celeris non est. titur, quæ præsto est.

PRO. Qui cito errat, cito errorem emendat.

Qui ex composito, et non obiter prudens est, nil magni facit.

CONTRA. Prudentia, ut vestis, levis, quæ expedita.

Cujus consilia non maturat deliberatio, nec prudentiam ætas.

Quæ ad breve tempus excogitantur, ad tempus placent.

breve

XXVIII.

TACITURNITAS IN SECRETIS.

FRO.

CONTRA. Taciturno nil reticetur, Varietas morum optime quia omnia tuto commu

animum collocat in secrepicantur.

to. Qui facile loquitur quæ

Taciturnitas confessoris scit, loquitur et quæ ne- virtus. scit.

Taciturno omniu retiSecretis etiam mysteria centur, quia silent m redebentur.

Tectus, ignoto proxiMus.

penditur.

XXIX.
PETS) FACILITAS. list

29 bagian
PRO.
0.

ENCONTRA. Amo virum alieno af- Facilitas, judicii quæfectui obnoxium, sed ta. dam inepta privatio. men judicium ab obsequio Facilium beneficia, derevocantem.

bita videntur; negationes, Flexibilem esse, ad na. injuriæ. turam auri proxime acce- Sibi gratiam habet, qui dit.

a facili aliquid impetrat.

Facilem omnes difficultates premunt; nam ompibus se implicat. isti999

Facilis fere se recipit cum pudore.